سخنرانی آیت الله سید احمد خاتمی

متن سخنرانی آیت الله سید احمد خاتمی
در جمع طلاب و استادان مدرسه علمیه دارالسلام
٩٢/۴/١۶ –  ماه مبارک رمضان 

السلام علیکم و رحمه الله

اعوذبالله من الشیطان الرجیم

بسم الله الرحمن الرحیم

افتخار می کنیم که چهره های آینده روحانیت را این چنین شاداب و با نشاط ببینیم.

سرپرستِ ناظر
در یک روایتی امام سجاد (ع)فرمود «هَلَکَ مَن لَیسَ لَهُ حَکیمٌ یُرشِدُهُ» کسی که یک راهنما در زندگی نداشته باشد این بیچاره می‌شود.
عزیزانمان از ویژگی های این مدرسه گفتند به نظر من از برترین ویژگی های این مدرسه المشرف العام هست. المشرف العام یعنی آن عزیزی که مدیریت را به دست دارد جناب آقای اسکندری سابقه دارد پیشینه دارد طلبه تربیت کرده است. مدتی در گذشته بعد هم که آمده اند در رادیو در تلویزیون همه جا موفق بوده اند با موفقیت دوره ها را طی کرده اند. احساس می‌کنم که با عشق و علاقه این راه را برگزیده اند برای تربیت نیرو برای امام زمان (عج). الحمدلله همکارانی هم که برگزیدند همکارانی علاقه مند با انگیزه و این آینده بسیار روشنی را برای این حوزه علمیه رقم می‌زند. از اول درخواستی که محضر عزیزمان آقای اسکندری داشتم این بود که با ضابطه و با قوانین و مقررات حوزوی پیش بروند. بحمدالله چنین شده، مجوز گرفته شده، کد گرفته شده و ما امیدواریم که انشالله آنهایی که اینجا تربیت می شوند در بُعد علمی هم در صدر جدول باشند و من با این دقت هایی که دارم می بینم همین خواهد شد.

روحانیت؛ شناسنامه‌ی دین
اگر از بنده بپرسند هویت طلبگی علم است یا عمل؟ می گویم عمل است. ۸۰٪ عمل است و ۲۰٪ علم است. آ ن چیزی که ما را جذب طلبگی کرد علم آن عالم برجسته نبود که این آقا خیلی ملا است عملش بود مردم هم همینطور. رفتار آن عالم دینی را در حقیقت الگو قرار می دهند. مرحوم آقای بروجردی تعبیری در مورد روحانیت داشته که روحانیت شناسنامه دین است. می‌فرمود با عملتان کاری کنید که این شناسنامه خدشه دار نشود. شما در بهترین سن طلبه شدید. «فی حداثت سنه» یعنی سوم راهنمایی بهترین فصل است برای شکل گیری. بنده معتقدم وقتی طلبگی شکل گرفت و پنج شش سال این نهال غرص شد؛ لابه‌لای صحبتشان جناب آقای اسکندری خیلی محترمانه فرمودند بعضی ها را راهنمایی کردند بروند دبیرستان این محترمانه معنی اش این بود که به درد طلبگی نمی خوردند. روزی که درس طلبگی را آغاز کردیم بیش از چهل طلبه بودیم الان که بعد از چهل و یک سال هست نمی توانم بشمارم چهار نفر را که از این چهل و یک نفر از این گردنه‌ها رد کرده باشند و مانده باشند البته آن شرایط غیر این شرایط بود. خواب این شرایط را هم نمی توانست دید که یک جمعی از فضلا بزرگان تحصیل کرده ها خودشان را وقف شما کرده باشند بیایند خوابتان را تنظیم بیداریتان تنظیم زمان قرآنتان تنظیم زمان اخلاقتان تنظیم زمان ورزشتان تنظیم جداً جای شکر و سپاس از خداوند که خدا این بستر به این خوبی را فراهم کرده و احساس من هم اینست که شما شکر گذار هستید. به این زیبایی قرآن از بر خواندید و به این زیبایی عزیزانمان ترجمه کرده اند کلام فارسی شان را به این ترتیب که من می بینم پیش می روند و برسند به پایه دهم مثل زبان مادری و بهتر از زبان مادری انگلیسی صحبت بکنند چیزی که به شدت ما نیازمندیم. الان در کشورهای اروپایی دفتر آقا شمع بدست می گردند می گردند می گردند یکی که ملا باشد و زبان بلد باشد الحمدلله اینجا دارد هم روی ملایی کار می شود و هم هنر زبان که بسیار تاثیر گذار است.

با عمل الگو بودن
اگر روزی روزگاری یک مصاحبه مبسوطی ترتیب داده بشود با ما حاصل تجرب‌ ی چهل و یکسال یک کتاب بشود، الان مرکز اسناد انقلاب اسلامی آمده اند جلسه به جلسه. ما چهل سال است طلبه ایم رسیده ایم به دو سال طلبگی مان حدود هشت جلسه شده است اگر قرار باشد تجربیات این چهل سال را منتقل بکنیم فراوان می‌شود من چند تا از آنها را می گویم مختصر هم می گویم تا زمان کارتان را ما نگیریم. تجربه اول ما این است که طلبه باید روش و با منش اش مبلغ دین باشد اینکه به این جوان به آن جوان بگویند بیا طلبه بشو طلبه خیلی چیز خوبیست این تاثیر بایسته را ندارد اما اگر پدر و مادر شما دیدند از وقتی شما را فرستاده اند برای طلبگی رفتارتان بهتر شده است تا قبل از این حریم پدر مادر رعایت نمی‌شد اما از وقتی آمده است دارالسلام دست پدر را می‌بوسد دست مادر را می بوسد؛ این مادر نقل می‌کند به همسایه ها به خویشان به اقوام به عنوان یک موفقیت این را تا آخر حفظ کنید از سال اول تا انشاالله به قله ای هم رسیدیم این را توجه داشته باشیم که ۹۰٪ روحانیت عمل است این یک تجربه.

رعایت تقوا
تجربه دوم این است اگر به این بنده بگویند کسی بیاید اینجا به قله علم برسد ولی بی تقوی؛ یا اینکه برود کشاورز بشود با تقوی- فرض محال محال نیست که- من بدون هیچ تردیدی می گویم برود کشاورز بشود بهتر است کشاورز با تقوی بشود بهتر است از عالم بی تقوی گفت :
بترس آنگه که دزدی با چراغ آید
چو دزدی با چراغ آید گزیده تر برد کالا
من در این مدت چهل سال طلبگی هم بحث‌های زیادی داشتم. مدت زیادی است شاگردانی داشتم نگاه می کنم می بینم آنهایی که با تقوی رفته اند جلو عمرشان برکت کرد با تقوی یعنی چی؟ یعنی وقتی حرف می زدند مراقب بودند خلاف شرع نگویند نگاهشان آلوده نبود رفتارشان رفتار آلوده نبود. اما آنهایی که از همان اول لاابالی بودند اینها عمرشان برکت نکرد. آن شیخی که فتوی اعدام شیخ فضل الله نوری را صادر کرد فامیلی اش زنجانی بود. خدا رحمت کند مرحوم آقای منذر یک کتابی نوشته؛ آقا شیخ ابراهیم زنجانی این فرد از اول طلبگی اش بی تقوی بود بی تقوایی هم روشن است چیزی نیست که آدم توجه نکند. بی اعتنا به نماز بی اعتنا به حلال و حرام خدا .
حتما جناب حاج آقای اسکندری به مباحثه توجه دارند. مباحثه به اندازه درس مهم است اگر در مباحثه یک اختلافی پیدا شد شما یک نظر داشتید دوستتان یک نظر راهش این است که از استاد بپرسید اما اگر آمدید پیش استاد و استاد نظر شما را تائید کرد شما بگویید دیدی گفتم این “دیدی” رذیله است عزیز من.کره مریخ را که فتح نکرده ای! باید بگویید الحمدلله که مطلب روشن شد. کمترین نشانه‌ی بیماری کبر و غرور و منیت باید از اول طلبگی درو بشود. اگر این رذل و این نهال کاشته شد این رذائل. مثل یک نخ کوچک است نازک زود می شود پاره اش کرد اما اگر ادامه پیدا کرد ادامه پیدا کرد می‌شود طناب می‌افتد به گردن آدم، دین آدم را نابود می کند لذا به همان اندازه که به بعد علمی تان می افزائید بر بعد تقوایتان بیشتر نظارت بکنید. اینکه می‌گویم بیشتر منظورم این است که سروران عزیز ما نظارت دارند خودتان بیشتر به فضل خدا دلتان بسوزد.

دوری از افراط و تفریط
نکته سومی را که می خواهم محضرتان بگویم اینست که عالمی دیده ایم از افراط ها و تفریط ها. در عرصه نظافت و بهداشت یک طلبه را می بینید اصلا به خودش نمی‌رسد لباسش چرک موهایش بهم ریخته یک طلبه ای را می‌دیدم یک ساعت و نیم به عمامه اش ور می رفت که عمامه اش را درست حسابی ببندد هر روز یک عبا یک قبا یک عمامه. طلبه باید نظیف باشد تمیز باشد مرتب باشد متعارف باشد. در عرصه مسائل سیاسی خب قبل از انقلاب غوغایی بود سال ۵۰ و ۵۱ جریان منافقین که آن موقع می گفتند مجاهدین بازار گرمی داشتند علیه مراجع میدان داری می‌کردند. بعضی طلاب جوان را به سمت خود می‌کشاندند. یک طلبه ای بود یک زمانی هم حجره‌ی ما بود دعوایمان همه اش سر انقلاب بود ایشان از یک مرجع دیگر دم می‌زد ما از امام دم می زدیم. در هیچ یک از راهپیمایی ها نمی آمد اصلا انقلابی نبود بعد از انقلاب دیدم شد جزو باند مهدی هاشمی شد باند آقای منتظری آنطور آن تفریطش این افراطش. هم آقای اسکندری عزیز هم سروران عزیز ما این دوری از افراط و تفریط و این مسئله فقط با ولایت رقم می خورد. نگاه کنید ببینید حجت شرعی ما ولایت است موضع آقا کجاست از آن موضع تبعیت بکنیم انشاالله عزیزان ما توجه دارند مدارس جای هیچ باندی نیست جای هیچ جناحی نیست جای آقا هست چون حجت شرعی ماست اما الحوادث الواقعه فارجعوا الی روات احادیثنا.

رهبری؛ معیار اعتدال
من الان دارم یک چیزی را در جامعه دارم می‌بینم خیلی عجیب و غریب. معیار اعتدال آقاست هر کسی با آقاست معتدل است هر کس با مواضع آقا نیست یا افراطی است یا تفریطی است آنهایی که در جریانهای فتنه میدان داری کردند افراطی بودند آنهایی که در ماجرای فتنه تفریط کردند کند رو بودند سقوط کردند «الیمین و الشمال مذله و طریقه الوسطی هی الجاده» حوزه علمیه دارالسلام نمی‌تواند از سیاست جدا باشد اما سیاست ما سیاست آقاست موضع ما موضع آقاست. اما طلبه ما وقتش را باید صرف تحصیلش کند. بگو مگو های سیاسی مضر به تحصیل است. اما جناب آقای اسکندری توجه دارند این عزیزان ما امید های آینده ما هستند اگر یک جایی تحلیل سیاسی لازم بود یک چهره سالم مورد تائید ولایت را دعوت بکنیم آن موضع سیاسی مثلا در رابطه را با سوریه باید بدانند.عزیزان ما دعوا سر چیست در رابطه با مساله مصر باید بدانند عزیزان ما موضع آقا در این عرصه چیست. این لازم نیست هر هفته باشد گاهی ماهی یکبار است گاهی دو ماه یکبار است درست و صحیح در جریان مسائل سیاسی قرار بگیرند آنچه مهم است آنست که ان‌شاالله این نسل نوخواسته ای که امید آینده اسلام و تشیع و روحانیت اند با استخوان بندی قوی علمی تقوی ای سیاسی بار بیایند اینها می‌شوند.

لزوم تحصیلات عالی در قم
امید آینده انشاء الله این حوزه علمیه دارالسلام قطعاً مقطعی برای خودشان تعریف می کنند من عقیده‌ام این است که از درس خارج چشم بپوشند و حتی از سطح سه هم چشم بپوشند شما متمرکز کنید خودتان را تا شش پایه و همراه با تربیت اینها به فکر مرکزی در قم باشید زمینی در قم بگیرید انشاالله این عزیزان پایه شش را تمام کردند چون قم پایه شش به بعد می پذیرد آنجا همین مسکن همین حجره آنجا هم نظارت بکنید تا این عزیزان ما به باروری برسند خودشان رشد کنند خودشان بیایند آینده این مدرسه را اداره کنند در بعضی مدارس می‌بینم که می گویند ما انشاالله تا درس خارج می‌خواهیم اینجا باشیم. کیست که نداند امروز حوزه علمیه قم هست که در دروس خارج می درخشد در درس کفایه و مکاسب می درخشد دلیلی ندارد که دوستان عزیز را در تهران نگه دارید. منتهی بنده با این هم مخالفم که آقای اسکندری این گل های معطر را بیاید اینچنین بپروراند خوش رنگ و خوش بو و معطر به عطر ولایت بیاید قم ولشان کند مشکلی که برخی از دوستان دارند این است بنده معتقدم از همین حالا آینده را طراحی کنید بانیان خیری پیدا بشوند برای دوستان مجرد حجره و چند واحد مسکونی هم برای دوستان معیل الان در پردیسان زمینش هست در شهرک مهدیه زمین اش هست بانیان خیر پیدا کنید تهیه بشود تا وقتی دوستان برسند پایه شش و پایه هفت بیایند قم و با مدیریت همین دوستان معلوم بشود چه درسی می خواهند بروند این درسی را که می روند مباحثه می کنند؟
خداوند جزای خیر بدهد به این عزیزان و به شما که دغدغه دین دارید و انشاالله مایه افتخار روحانیت باشید من جز عرض سپاس و عرض تشکر از جناب آقای اسکندری و دوستانشان عرضی ندارم و آرزوی این را داریم که شما عزیزان از مفاخر و بزرگان اسلام و تشیع ببینیم والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته